Sirkadiyen ritim, ne zaman uyandığınızı, ne zaman uyuduğunuzu ve gün boyunca enerjinizin nasıl dalgalandığını belirleyen iç saatinizdir. Vücudunuzun iç saatini desteklemek için yapabileceğiniz şeyler olduğu gibi, onun bozulmasına neden olan şeyler de yapıyor ya da yaşıyor olabilirsiniz.
Peki, sirkadiyen ritmi olumsuz yönde etkileyen şeyler nelerdir?
Düzensiz bir uyku programına sahip olmak: Uyku söz konusu olduğunda vücut tutarlılığı sever. Her gün farklı zamanlarda yatıp farklı zamanlarda uyanıyorsanız, sirkadiyen ritminiz ve ardından enerji seviyeleriniz bu durumdan olumsuz yönde etkilenecektir.
Geç saatlerde elektronik cihaz kullanımı: Gece geç saatlerde bilhassa uyku öncesinde elektronik cihaz ve parlak ışık kullanımı melatonini baskılayarak sirkadiyen ritminizi bozar.
Stresli olmak: Stres, sempatik sinir sistemini (savaş ya da kaç mekanizması) harekete geçirir ve bu da stres hormonu olan kortizolün salınmasına neden olur. Uyku vaktinde yüksek seyreden kortizol seviyeleri vücudunuzun iç saatini bozarak uyanık kalmanıza neden olabilir.
Disbiyozis varlığı: Disbiyozis, bağırsaklarda bulunan faydalı ve zararlı bakterilerin oranında gelişen dengesizliğe verilen addır. Bu dengesizlik vücuttaki inflamasyonu arttırır ve birçok hastalığın kök sebebidir. Bunun yanı sıra, uyku kalitesini de önemli oranda düşürebilir. Yapılan çalışmalar, uyku apnesi, uykusuzluk ve narkolepsinin mikrobiyomdaki belirli dengesizliklerle bağlantılı olduğunu göstermiştir.
Egzersiz eksikliği: Uyku ve egzersizin çift yönlü bir ilişkisi vardır. Egzersiz yapmak uyku kalitesini arttırırken, kaliteli uyku fiziksel performansı iyileştirir. Ancak bunun aksine, egzersiz yapmamak uykuyu olumsuz etkileyebilir ve yetersiz uyku da fiziksel performansı düşürebilir. Geceleri daha iyi uyuyabilmeniz için vücudunuzun gün içerisinde yorulması ve belirli bir miktarda enerji kaybı yaşamış olması gerekir. Düzenli bir hareket rutininiz olmadığında uyku sorunları yaşamanız olasıdır.
Yatmadan önce büyük öğünler yemek: Günün erken saatlerinde daha büyük öğünler yemenin ve gece geç saatlerde daha küçük öğünleri tercih etmenin uyku kalitesini arttırdığı bilinmektedir. Uyumadan 3-4 saat önce beslenmenin sona ermesi ve vücudun artık sindirim işini halletmiş olması oldukça önemlidir.
